François-René de Chateaubriand

|nagrody = |commons = Category:François-René de Chateaubriand |wikiźródła = François-René de Chateaubriand |wikicytaty = François-René de Chateaubriand |www = }} François-René, wicehrabia de Chateaubriand // (ur. 4 września 1768 w Saint-Malo, zm. 4 lipca 1848 w Paryżu) – francuski pisarz, polityk i dyplomata.

Urodził się 4 września 1768 roku w Saint-Malo, w starej rodzinie szlacheckiej. Młodość spędził w bretońskich szkołach i w rodzinnym zamku w Combourg. Po śmierci ojca w 1786 roku wyjechał do Paryża. W 1791 roku wyruszył w podróż do Ameryki. Powrócił stamtąd na wieść o aresztowaniu króla Ludwika XVI. Ożenił się pospiesznie z Céleste Buisson de la Vigne i wraz z bratem zaciągnął się do tworzonej w Belgii "armii książąt". Po ciężkich przejściach znalazł się w Anglii, gdzie pozostał do roku 1800. W Anglii żył w biedzie, borykając się z problemami zdrowotnymi będącymi skutkiem odniesionej w walce rany. Przeżył też nieszczęśliwą miłość do Charlotte Ives, której, jako żonaty mężczyzna, nie mógł poślubić. W tym czasie rozpoczął też twórczość literacką, publikując ''Éssai sur les révolutions''. Po powrocie do Francji, w tym czasie już napoleońskiej, opublikował ''Atalę'' (1801), ''Geniusz chrześcijaństwa'' (1802) i ''Renégo'' (1805). Dzieła te przyniosły mu sławę i otworzyły drogę kariery. Rozpoczął pracę w dyplomacji, z której jednak zrezygnował po egzekucji księcia d’Enghien (1804). W następnych latach wiele pisał i podróżował. W 1809 roku wydał powieść ''Męczennicy'', w 1811 ''Podróż z Paryża do Jerozolimy''. W 1814 roku ogłosił pamflet ''O Buonapartem i Burbonach'', torując drogę powrotowi dawnej dynastii na tron. W okresie stu dni towarzyszył Ludwikowi XVIII do Gandawy. Został parem Francji. Wydaną w 1816 roku broszurą ''O monarchii wedle Karty'' ściągnął na siebie niełaskę dworu. Jego związki z monarchią były napięte, był w stosunku do niej w równym stopniu wierny, co krytyczny. Po 1820 roku powrócił do działalności politycznej: najpierw jako ambasador w Berlinie, potem jako reprezentant Francji na kongresie w Weronie. Szczytem jego kariery było stanowisko ministra spraw zagranicznych, a największym sukcesem – zwycięska wojna z Hiszpanią (1823). Nie zyskawszy za swe zasługi oczekiwanego uznania przeszedł do opozycji. Po rewolucji lipcowej wycofał się z życia publicznego. Wydał w tym okresie: ''Studia historyczne'' (1831), ''Szkic o literaturze angielskiej'' (1836), ''Życie księdza Rancé'' (1844) i wśród powszechnego podziwu pisał dla potomności swe ''Pamiętniki zza grobu''. Zmarł 4 lipca 1848 roku. Źródło: Wikipedia